در بخش اول استانداردهای سیستم اعلام حریق در مورد ساختمان هایی صحبت کردیم که طبق قوانین سازمان آتش نشانی موظف هستند از سیستم اعلام حریق استفاده کنند.
در بخش دوم قوانینی که سازمان آتش نشانی برای نصب المان های سیستم اعلام حریق وضع کرده است را بررسی می کنیم :
فهرست مطالب
ضوابط اختصاصی مرکز کنترل سیستم اعلام حریق
دستگاه مرکزی سیستم اعلام حریق طبق استانداردهای سیستم اعلام حریق ضوابط اختصاصی دارد و باید دستگاهی که استفاده می شود ، مطابق با شرایط زیر باشد:
۱٫مرکز اعلام حریق باید برابر جدیدترین ویرایش EN54-2 یا یکی از استانداردهای شناخته شده و معتبر جهان یا مشابه ، طراحی و ساخته شده و مورد آزمون قرار گیرد.
۲٫مرکز اعلام حریق باید بتواند بدون ابهام، این شرایط عملکردی را نشان دهد :
- شرایط ساکت
- شرایط هشدار حریق
- وضعیت اعلام خطا
- شرایط غیر فعال
- شرایط آزمون
۳٫ تمامی نشانه های اجباری باید به روشنی قابل شناسایی باشند . در مواردی که از نمایشگرهای آلفانمریک استفاده می شود ،شرایط عملکردی مختلف ممکن است به صورت همزمان بر روی نمایشگرها نشان داده شود .
۴٫ مرکز اعلام حریق باید بتواند از تمامی مناطق ردیابی حریق سیگنال های اعلام حریق را دریافت و فرآیند کند. دریافت سیگنال از یک منطقه حریق نباید باعث ابطال فرآیند ، ذخیره و با نشان دادن علائم دریافتی از دیگر مناطق شود.
زمان لازم برای مرور یا پرسش، یا فرآیند سیگنال های دریافتی از آشکارسازها در یک منطقه حریق یا یک منطقه جدید نباید تاخیری بیش از ۱۰ ثانیه داشته باشد. در مواردی که از شستی های دستی اعلام حریق استفاده می شود مرکز اعلام حریق باید طی ۱۰ ثانیه نسبت به اعلام شرایط حریق عمل نماید.
نشانه ها و خروجی های الزامی نباید به وسیله سیگنال های چندگانه حاصل از آشکارسازهای همان منطقه یا مناطق دیگر که به صورت همزمان یا جز آن تولید میشود ابطال گردد.
۵٫ شرایط هشدار حریق باید بدون پیش مداخله دستی نشان داده شود. این گونه هشدارهابا حصول شرایط زیر تحقق می یابد:
- یک نشانه قابل رویت به وسیله یک چراغ جداگانه (نشانه کلی وقوع حریق)
- یک نشانه قابل رویت برای نشان دادن منطقه حریق
- یک نشانه صوتی
۶٫ مناطق حریق مورد هشدار باید به وسیله یک چراغ جداگانه برای هر منطقه و یا بر روی نمایشگر آلفانمریک مشخص شود.
در مواردی که از نمایشگر آلفانمریک استفاده می شود با توجه به محدودیت ظرفیت صفحه نمایشگر و عدم امکان نمایش همزمان تمامی مناطق اقدامات زیر باید صورت گیرد:
- اولین منطقه حریق در شرایط هشدار باید در قسمت بالای صفحه نمایش داده شود .
- اخریترین منطقه حریق در شرایط هشدار باید به طور دائم نمایش داده شود.
- مناطق حریقدر شرایط هشداری که نمایش داده نشده باید دارای دسترسی درجه یک باشد دسترسی به هر اطلاعی در مورد مناطق حریق باید با یک عمل دستی تنها با جایگزینی در ائلین منطقه یا محل دیگری حاصل شود به گونه ای که در فاصله زمانی ۱۵ تا ۳۰ ثانیه نمایشگر به صورت اولیه باز گردد.
۷٫ وسایل هشدار شنیداری باید دارای شرایط زیر باشد :
- این گونه وسایل را باید بتوان به وسیله یک کنترل دستی جداگانه با سطح دسترسی درجه یک یا درجه دو ساکت نمود. این وسیله باید فقط به منظور ساکت نمودن وسیله شنیداری قابل استفاده باشد ، لیکن ممکن است برای ساکت نمودن شرایط اعلام خطر نیز به کار رود.
- وسایل شنیداری اعلام خطر نباید به طور خودکار ساکت شود و در صورت بروز حریق در مناطق جدید باید مجددا به صدا درآید.
۸٫ کلیه تجهیزات کنترل، نمایش و تامین توان که احتمالا نیاز به نگهداری جاری داردن بایستی به نحوی تعیین محل شوند که به راحتی قابل دسترس بوده و کار نگهداری سالم را تسهیل بخشد.
۹٫ تراز نور محیط در مجاورت تمام تجهیزات کنترل و نمایش باید به نحوی باشد که نمایش بصری به روشنی قابل مشاهده بوده ، کنترل ها به آسانی عمل کرده و هر دستورالعملی به آسانی قابل خواندن باشد .
۱۰٫ تراز نویز محیط در مجاورت تمام تجهیزات نمایش و کنترل نبایسنی به حدی باشد که از شنیدن علائم شنیداری مانند آژیر اخطار خرابی جلوگیری نماید.
ضوابط اختصاصی دتکتورهای حرارتی
طبق استانداردهای سیستم اعلام حریق دتکتورهای حرارتی باید شرایط زیر را داشته باشند :
- دتکتورهای حرارتی می توانند به شکل دتکتورهای نقطه ای یا نوع خطی باشند . امکان دارد سیستم تشخیصحریق به نحوی طراحی شده باشد که در شرایط رسیدن به یک دمای ثابت پاسخ دهد. آشکار ساز حرارتی می تواند مجهز به حسگری باشد که به نرخ افزایش دما جواب دهد. در این مورد ، آشکارساز ، هنگامی که افزایش دما از نرخ معینی تجاوز نماید یل زمانی که به دمای ثابت و معینی برسد، پاسخ خواهد داد.
- دتکتورهای حرارتی نقطه ای باید برابر جدیدترین وارایش استاندارد BS EN 54-4 یا یکی از استانداردهای شناخته شده و معتبر جهانی طراحی ، ساخته و مورد آزمون قرار گیرد .
- هر دتکتور باید به گونه ای ساخته شود که بخشی از عنصر حساس حرارتی آن حداقل ۱۵ میلیمتر از سطح پایه بالاتر قرار گیرد.
- در مواردی که آشکارساز به وسایل فرعی (نشان دهنده های راه دور یا رله های کنترل) متصل می شود ، باز شدن با اتصال کوتاه مدار در این گونه موارد نباید عملکرد آشکار ساز شود.
- دتکتور های جداشدنی باید مجهز به یک سیستم کنترل (اتصال به مرکز اعلام حریق) باشد، به گونه ای که جداشدن سر دتکتور از پایه قابل شناسایی باشد.
- دتکتور های حرارتی را به استثنای موارد زیر می توان در هر ناحیه ای به کار برد:
- نواحی که در آن حریق کوچکی (شامل هر گونه حریق نیمه سوز و بدون شعله) می تواند باعث خسارت غیر قابل قبولی باشد .
- مسیرهای فرار (البته میتوان دتکتور حرارتی را در بسیاری از نواحی ، از جمله اتاق هایی که به مسیر فرار باز می شوند به کار برد)
- نواحی که در آنها به وجود آمدن دود قبل از اینکه توسط مردم یا دتکتور حرارتی احتمالا تشخیص داده شود، می تواند تهدید برای فرار ساکنین باشد.
- نواحی که در آنها دتکتورهای حرارتی پتانسیل بالایی از نظر هشدارهای خطا دارند.
ضوابط اختصاصی دتکتورهای دود
استانداردهای سیستم اعلام حریق ایجاب میکند که دتکتور های دودی از شرایط زیر بهره مند باشند:
- دتکتورهای دودی نقطه ای که بر اساس نورپراکنده ، نور انتقالی و یا یونیزه شدن کار میکند باید برابر جدیدترین ویرایش استاندارد BS EN 54-7 یا یکی از استانداردهای شناخته شده و معتبر جهانی مشابه طراحی ، ساخته و مورد آزمون قرار گیرد.
- هر دتکتور باید مجهز به یک نشان قرمز رنگ باشد ، به گونه ای که در صورت اعلام حریق به وسیله آن بتوان دتکتور تحریک شده را مشخص نمود . این گونه نشان دهنده ها باید تا زمان بازنشانی روشن بماند. نشان دهنده های دیگر ، در صورت وجود، باید متمایز از نشان دهنده حریق باشد. در مورد دتکتورهای جداشدنی نشان دهنده ممکن است در پایه یا سر آن پیش بینی شود. نشان دهنده دیداری باید در شدت نور محیطی تا ۵۰۰ لوکس از فاصله ۶ متری زیر آن قابل رویت باشد.
- در مواردی که دتکتور به وسایل فرعی متصل شود ، باز شدن یا اتصال کوتاه مدار در این گونه موارد نباید مانع ازعملکرد دتکتور شود.
- آشکارسازهای جداشدنی باید مجهز به یک سیستم کنترل باشد به گونه ای که جداشدن سر آشکار ساز از پایه قابل شناسایی باشد .
- دتکتور باید به گونه ای طراحی شود که کره ای با قطر ( ۰/۰۵±۱/۳) میلیمتر به محفظه آن وارد نشود.
- آشکارساز های دودی را به استثنای موارد زیر می توان استفاده کرد:
- نواحی که در آن خطر اصلی حریق وجود مایعات و گازهای قابل اشتعال بوده و این مواد هنگامی که دچار حریق می شوند ، دود جزئی تولید می کنند.
- نواحی که در آنها آشکارسازهای دودی پتانسیل بالایی از نظر هشدارهای خطا دارند، مگر آنکه با توجه به ریسک حاصل از حریق ، به کاربردن دتکتور خودکار الزامی بوده و استفاده از سایر انواع دتکتورهای حریق بر اساس سرعت پاسخ آنها به حریق های مورد نظر امکان پذیر نباشد.
ضوابط اختصاصی شستی دستی اعلام حریق
- شستی های دستی اعلام حریق نیز مانند دیگر المان ها باید برابر با جدید ترین ویرایش استاندارد EN 54-11 یا یکی از استانداردهای شناخته شده و معتبر جهانی مشابه ، طراحی و ساخته شود و مورد آزمایش قرار گیرد.
- از لحاظ ایمنی شستی نباید باعث مجروح شدن استفاده کننده شود.
- شستی اعلام حریق باید در مکان هایی نصب شود که به سهولت قابل مشاهده بوده و از شستی های اعلام حوادث غیر از حریق سریعا قابل تشخیص باشد.
- کلیه شستی های اعلام حریق باید مشابه و یکسان باشند مگر آن که دلیل خاصی برای تفاوت وجود داشته باشد.
- تاخیر بین عمل شستی اعلام حریق و تولید سیگنال ”تخلیه“ حداقل در منطقه هشداری که شستی در آن قرار دارد باید از سه ثانیه بیشتر نشود.
- شستی اعلام حریق بایستی در مسیرهای فرار و به خصوص در تمام خروجی های طبقات و تمام خروجی هایی که به فضای باز راه دارند (مستقل از آن که خروجی ها به طور خاص به عنوان خروجی های حریق طراحی شده باشند یا نشده باشند) نصب شوند.
- توزیع شستی های اعلام حریق باید به نحوی باشد که هیچ فردی لزومی به پیمودن بیش از ۴۵ متر جهت رسیدن به نزدیک ترین شستی ، با در نظر گرفتن مسیری که فرد در عمل با توجه به طرح بندی دیوارها و پارتیشن ها طی می کند ، نداشته باشد.
- درمکان هایی که دستگاه ها ، فعالیت های خاص ، منجر به سطح خطر حریق بالا می شوند (آشپزخانه ها یا اسپری کرردن رنگ سلولزی)، باید یک شستی اعلام حریق در نزدیکی آن نصب شود.
- شستی های اعلام حریق باید در ارتفاع ۱/۴ متربالای سطح تمام شده کف نصب شود و به سهولت قابل دسترسی و در وضعیت با روشنایی خوب و قابلیت بالای مشاهده شدن ، باشد. در مواردی که احتمالا بالا وجود دارد اولین فرد فعال کننده اعلام حریق از ویلچر استفاده می کند ، نصب شستی در ارتفاع پایین تر قابل قبول است .
- در مکان هایی که شستی های اعلام حریق به سهولت قابل مشاهده هستند ،می توان آنها را توکار نصب کرد. با این حال در محل هایی که آنها از سطوح جانبی قابل دیدن هستند ، بایستی به صورت روکار نصب شوند یا به صورت نیمه توکار به طوری که سطح جلویی شستی فاصله ای بیشتر از ۱۵ میلیمتر از سطح نصب داشته باشد.
ضوابط اختصاصی آژیر یا صدا دهنده های اعلام حریق
- دستگاه آژیر باید مجهز به ترمینال لازم برای اتصال کابل های ورودی کابل یا محل آن از قبل پیش بینی شده باشد.
- ترمینال ها باید به گونه ای طراحی شود که هادی هایی با سطح مقطع از ۰/۲۸ میلیمتر مربع تا ۱/۵ میلیمتر مربع بدون صدمه و آسیب به آن بین سطوح فلزی محکم شود.
- دستگاه های آژیر باید به کونه ای طراحی شود که دسترسی به اجزای آن برای تعویض قطعات یا تنظیم و یا برداشتن دستگاه مستلزم استفاده از ابزار ویژه یا رمز مخصوص و مانند آن باشد.
شرکت سماالکترونیک یکی از شرکت های دارای تائیدیه آتش نشانی در استان البرز است که شما کاربران گرامی میتوانید از برای اخذ پایان کار آتش نشانی خود با متخصصان سماالکترونیک مشورت کنید و از آنها راهنمایی بخواهید.